Educatief Ontwerpen voor Religie en Kerk

Voor het Platform Kerk & Kunst zorgde ik voor het raamwerk voor een Inspiratiedag voor kunstcommissies van kerken over kunst in de kerk. Ik zorgde hierbij dat de deelnemers op een plezierige, inspirerende en effectieve manier werden toegerust door er een diversiteit aan werkvormen in te verwerken, zoals workshops en interactieve gesprekken. Ik dacht hierbij vanuit didactiek: wat hebben de deelnemers nodig om verder te kunnen? Hieronder een voorbeeld van een onderdeel dat ik inbracht en uitwerkte:

The Art of Hosting
We hanteerden 2 gespreksvormen die zijn ontwikkeld door The Art of Hosting: "1, 2, 4, all" en "World Café". Het idee erachter is dat iedereen wel iets zinnigs heeft in te brengen over een onderwerp en niet alleen leidinggevenden. De werkvormen leidden direct tot het openbreken van de dag en veel wederzijdse inspiratie. 

Ontwerp
Het gehele ontwerp van de dag, dat we als team verder uitwerkten, werd bijzonder positief ontvangen. Men had veel meegekregen in een geanimeerde dag. Het was voor herhaling vatbaar.

Voor een tweede Inspiratiedag bracht ik opnieuw het raamwerk in, naast enkele inhoudelijke ideeën. Deze keer was het thema het hoe en waarom van het organiseren van een expositie in de kerk.

Zo ontwierp ik samen met grafisch ontwerper Roel Ottow een "gespreksposter", waarop allerlei aspecten van het organiseren van een expositie zijn verwerkt. Het idee is gebaseerd op de poster die het LKCA hanteerde voor ICC-ers (Intern Cultuur Coördinatoren). 

Helaas moest deze Inspiratiedag worden geannuleerd, maar we hopen deze in de toekomst nogmaals aan te bieden, inclusief gespreksposter.

Voor de christelijke leergemeenschap De Blauwe Koepel ontwierp ik het raamwerk voor een zgn. "Sessie", een interactieve en interdisciplinaire bijeenkomst rondom kunst, filosofie en geloof. We ontwikkelden het als team door tot een soort "vloeibare" dag, waarin de onderdelen in elkaar overliepen. 

VTS
Specifiek was ik verantwoordelijk voor het leiden van een VTS-gesprek. Dat is het bespreken van een kunstwerk a.d.h.v. de methode Visual Thinking Strategies. Het kunstwerk dat werd besproken was het bekende beeld van Zadkine in Rotterdam.

Reflectiegesprek
Aan het eind leidde ik een reflectiegesprek bij door de deelnemers gemaakte houtskooltekeningen, bij de verschillende onderdelen van de Sessie. Hierbij legde ik onderlinge verbanden en verbanden met het thema van de middag: :"Vrede in de storm".

Wat is een wezenlijke ontmoeting?
Voor de christelijke leergemeenschap De Blauwe Koepel ontwikkelde ik een interdisciplinaire workshop rondom de filosofische vraag: "wat is een wezenlijke ontmoeting?". Er werd de video bekeken van het project "The Artist is Present" van Marina Abramovic, er werd een Bijbeltekst gelezen en besproken en er werd getekend: wat is voor jou de essentie van een wezenlijke ontmoeting? Er waren 10 deelnemers. De workshop vond plaats tijdens de eerste conferentie van De Blauwe Koepel.

Art Based Learning
Tijdens de 2e conferentie verzorgde ik een sessie a.d.h.v. de methode Art Based Learning. Met 10 deelnemers gingen we aan de slag rond een zelfgekozen kunstwerk. Bij iedereen kwamen er waardevolle inzichten naar boven. De methode kun je ook in een meer pastorale setting toepassen.

Op de conferentie "Geloof is in de mode" gaf ik een workshop rondom mode, filosofie en theologie. De deelnemers werden uitgedaagd om een modeconcept te ontwerpen bij wat voor hen betekenis had in de conferentie. Bijv. bij het gesprek met cultureel theoloog Prof. Dr. Robert Covolo of de modepresentatie van ontwerper Henno Hamstra. 

Er kon worden gewerkt met verschillende materialen: oliepastel, houtskool, gekleurd papier en vuilniszak. De resultaten waren verrassend en uiteenlopend. Zoals het ontwerp voor een jumpsuit met als inspiratie de tekst "Het Woord is vlees geworden" (Johannes 1) . Of de collage van papier en vuilniszak met de verwijzing naar kleding als een beschermlaag, zoals een baarmoeder het ongeboren kind beschermt. 

In opdracht verzorg ik workshops voor studenten aan hogescholen. Een voorbeeld is de workshop die ik gaf aan Theologiestudenten van de Hogeschool Windesheim in Zwolle. Ik gaf een workshop Creatieve Verdieping rond de vraag: "wat is een wezenlijke ontmoeting?". Hierin verwerkte ik verschillende kunstactiviteiten: kunstvideo kijken (The Artist is Present - Marina Abramovic), bespreken en nadoen, eenvoudige theateroefeningen doen waarbij je elkaar op verschillende manieren ontmoet, in stilte kunstvideo (The Greeting - Bill Viola) kijken en tekenen van wat jij als de essentie van een wezenlijke ontmoeting ziet. Ook werd er een Bijbeltekst gelezen en werd er in groepjes over het onderwerp doorgepraat.

In opdracht ontwerp ik de instructie voor workshops in de kerk of andere gelegenheden. Zo ontwierp ik een instructie voor Ds. Thea Bouwman uit Papendrecht. Zij wilde graag ondersteuning in het begeleiden van een een schilderavond in de Adventtijd, in de kerk. We spraken het thema door en de wensen van haar kant. Daarop ontwierp ik de opbouw en instructie voor de workshop en mailde ik haar het document, dat heel enthousiast werd ontvangen. Desgewenst kan er ook een zoomgesprek volgen op de mailing. Dan kunnen er nog vragen worden gesteld. Neem contact op voor de mogelijkheden.

Beeldend Bezinnen
Naar een idee van Dirkje Ebbers, ontwikkelde ik (in eerste instantie samen met Ds. Jan Glazema), de workshop Beeldend Bezinnen. Hierbij werd gedurende de Adventtijd in 4 avonden geschilderd bij een Bijbeltekst en een gedicht. De schilderavonden waren voor alle leden van de 3 Protestantse Gemeenten in Huizen. De resultaten werden met kerst opgehangen in de kerk.

Workshop met jongeren
Verschillende malen ontwikkelde ik een schilderworkshop voor de jongeren in de kerk. Ze werden begeleid in het maken van een schilderij voor in de grote expositie in de kerk. Ik legde het thema uit en visualiseerde dit. En hielp de jongeren om hun eigen idee uit te werken. 

Beeldend Bezinnen met muziek, Religieus
Zo is er de workshop "Beeldend Bezinnen met Muziek, Religieus". Met kleine groepen van 3 tot 5 deelnemers wordt er geschilderd bij een Bijbeltekst, een bijpassend gedicht en bijpassende, klassieke, religieuze muziek. Alles rond een thema, waar de deelnemers hun eigen thema uithalen. Dat wordt het uitgangspunt voor hun schilderij. Deze workshop richt zich op artistieke ontwikkeling en vraagt een open houding voor het experiment. Kunstenaars van elk niveau zijn welkom. 

Workshops in Inloophuizen
Soms geef ik een religieuze workshop in een inloophuis. Zo gaf ik een kerstworkshop in de POP-Up Herberg in Huizen en geef ik workshops in christelijk inloophuis Tolvrij: schilderen bij de Bijbel. Hierbij is het doel niet artistieke ontwikkeling, maar op een andere manier met de Bijbel bezig zijn en een fijne middag hebben. Zo laagdrempelig mogelijk en iedereen is welkom.

Bovenstaande projecten zijn bijna allemaal projecten op maat. Ik ontwerp in overleg een concept en werk dat uit. Afhankelijk van de aard van het project en de soort samenwerking doe ik dat in een team, of alleen. 

Ik sta open voor allerlei omgevingen om een project voor te ontwikkelen. Dat kunnen bijvoorbeeld ook christelijke festivals zijn, of kunstretraites. En ook workshops voor christelijke instellingen en bedrijven, die eens op een andere manier met elkaar willen bezig zijn.

Neem contact op voor de mogelijkheden.